1) GAZEL
- İran edebiyatından bize gelen bir nazım biçimidir.
- Beş ile on beş beyit arasında yazılır; ama on dokuz beyitten oluşanlarına da rastlanan bir nazım biçimidir.
- Aşk, aşk acısı, yalnızlık, sevgilinin ilgisizliği gibi konularda yazılır.
- Uyak düzeni aa - ba - ca - da… biçimindedir.
- Konularına göre isim alır. (rindane, aşıkane…)
- En güzel beytine beytül gazel, ilk beytine matla, son
beytine makta adı verilir.
- Matla beyitinin altında yer alan beyite "Hüsni matla" , makta beyitinin hemen altındaki beyite de " Hüsni makta " denir.
- Şiirlere isim verilmez ; ama bu şiirler rediflerine göre isim alır
ÖRNEK :
| Sinün yüzün güneşdür yoksa aydurCanum aldı gözün dakı ne eydür | Senin yüzün güneş midir, yoksa ay mıdır? Gözün canımı aldı, daha nesöyler? |
| Binüm iki gözüm bilgil canumsın Bini cansuz koyasın sen bu keydür | Benim iki gözüm, bil ki (sen) canımsın; beni sen cansız bırakasın bu uygun mudur? |
| Gözümden çıkma kim bu yir sinündürBinüm gözüm sana yahşı sarâydur | Gözümden çıkma ki bu yer senindir;benim gözüm senin için güzel bir saraydır. |
| Ne okdur bu ne okdur değdi sinden Binüm boyum sünüydi şimdi yaydır | Bu nasıl bir oktur, nasıl ok, (bana) senden ulaştı; benim boyum mızrak idi, şimdi yaydır. |
| Temâşâçün berü gel kim göresin Nite gözüm yaşı ırmak u çaydur | Seyretmek için yakına gel ki gözümünyaşı nasıl bir ırmak ve çaydır, gör. |
| Sinün boyun budağdan ağdı geşti Cihân imdi yüzünden yaz u yaydur | Senin boyun budaktan çıktı (ve)yükseldi; dünya şimdi (senin) yüzünden bahar ve yazdır. |
| Bugün ışkun odından ıssı alduh Bize kayu değül ger kar u kaydur | Bugün aşkının ateşinden sıcaklık aldık (ısındık), eğer kar ve tipi (olsa) bize tasa değil. |
| Bana her gice sinden yüz bin assı Binüm her gün işüm sinden kolaydur | Bana her gece senden yüz bin yarar(vardır), benim her gün işim senden(dolayı) kolaydır. |
| Veled yohsuldı sensüz bu cihânda Sini buldı bu kezden beğ ü baydur SULTAN VELED |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder