Divan Şiirleri - Kaside

2) KASİDE :

- Divan edebiyatında 31 - 99 beyit arasında değişen nazım biçimidir. 
-Arapça 'ksd' kökünden gelir ve 'kasıtlı yazılan şiir' olarak 
bilinir. 
- Allah'ı, peygamberi, devlet büyüklerini övmek amacıyla 
yazılır. 
- Düzenin bozukluğundan, yönetimden şikayet eden kasideler de vardır. 
- Uyak düzeni aa - ba - ca - da - biçimindedir. 
- Gazelde olduğu gibi ilk beytine matla, son beytine makta 
adı verilir. 
- Divan edebiyatının kaside şairi Nef'i olarak bilinir. 
- Kasidenin en güzel beyitine 'beytül kasid', şairin adının 
geçtiği beyite de 'taç beyit' adı verilir. 
- Kasideler çeşitli bölümlerden oluşur, bunlar aşağıdaki 
tablodaki gibidir:

- Kasideler işledikleri konulara göre de isim alırlar. Kasidenin türleri aşağıdaki gibidir:
 1) Tevhid (Allah'ın birliğini, büyüklüğünü anlatan kasidelerdir. ) 
2)Münacaat (Allah'a yalvarıp af dilenen kasidelerdir. ) 
3)Naat (Hz. Muhammed ve dört halifenin övüldüğü kasidelerdir. ) 
4) Methiye (Padişah ve devlet büyüklerinin övüldüğü kasidelerdir. ) 
5) Culusiye (Padişahın tahta çıkışını kutlamak amacıyla yazılan kasidelerdir .)



ÖRNEK :

                               Kaside
Bu şehr-i Sitanbûl ki bî-misl ü behâdır
Bir sengine yekpâre Acem mülkü fedâdır

Bir gevher-i-yekpâre iki bahr arasında
Hurşîd-i cihân-tâb ile tartılsa sezâdır

Altında mı üstünde midir cennet-i a'lâ
Elhak bu ne hâlet bu ne hoş âb u hevâdır

İnsâf[ı] değildir anı dünyâya değişmek
Gülzâr[ı]ların cennete teşbîh[i] hatâdır

İstanbul'un evsâfını mümkün mü beyân hiç
Maksûd[ı] hemân sadr-ı kerem-kâra senâdır

Ez-cümle Nedîmâ kulun ey Âsaf-ı devrân
Müstağrak-ı lütf u kerem ü cûd u atâdır